İMAMOĞLU'NUN STRATEJİK ve JEOPOLİTİK YAPISI

Şamil YAZAN

Araştırmacı-Yazar

İmamoğlu tarih boyunca jeopolitik yönden önemli bir coğrafî konumu vardır. İmamoğlu’nun stratejik ve jeopolitik yapısını anlamak için Çukurova’nın bölge ve ülke içindeki stratejik ve jeopolitik konumunu anlamak gerekir.

1.Çukurova’nın Stratejik ve Jeopolitik Yapısı

Çukurova önemli bir stratejik ve jeopolitik konuma sahiptir. Anadolu’yu Suriye’ye bağlayan yollar üzerinde bulunmaktadır. Ayrıca Doğu Anadolu ve İç Anadolu’yu Akdeniz’e bağlayan kavşak yollar üzerinde bulunması bu önemi daha da artırmaktadır. Hititler Mısır’a yapacakları seferleri Çukurova üzerinde yapmaktaydılar. Çukurova, Anadolu ve Mısır’da kurulan her devletlerin çarpışma sahası idi. Mısır’da kurulan her devlet Çukurova’yı aşarak İstanbul önlerine kadar gidebilmektedir. Kavalalı İbrahim Paşa, Çukurova’yı aşarak Kütahya’ya kadar ilerleyebilmişti Anadolu’da kurulan bir devlet Çukurova’yı aşarak Şam ve Kahire’ye kadar ulaşabilmektedir. Fransızların I.Dünya Savaşı ve İstiklâl Harbi’nde Çukurova’ya bu kadar önem vermesinin sebebi bundan kaynaklanmaktaydı. Çünkü Suriye’nin savunması Çukurova’dan başlamaktaydı. Ayrıca Çukurova tarım alanlarıyla göz kamaştıran bir alandır. Ayrıca bölge ilgili Fransız, Alman ve İngilizlerin çalışmalarının bulunmasın da yabancıların Çukurova’nın stratejik ve jeopolitik yapısına verdikleri önemi göstermektedir.

Fransız işgal komutanı Albay Bremond Çukurova’yı  :”Alp dağlarına sahip bir Mısır.” diye tanımlamaktadır. Albay Bremond’un bu tespitinde çok haklıdır. Çünkü Çukurova dağlık ve ovalık alan olarak iki kısma ayrılmaktadır. Dağlık alanlarıyla doğal zenginliklere sahiptir. Ovalık alanlarıyla da zengin tarım alanlarına sahiptir. Çukurova’nın Ovalık alalara sahip olmak isteyen her devlet dağlık alanlarını da kontrol altına almak zorundadır. İşte bu yüzden Kavalalı Mehmet Ali Paşa oğlu İbrahim Paşa’yı aşiretler konusunda uyarmıştır. Çünkü aşiretler dağlık alanlara çekilerek kendilerini oldukça uğraştırabilirdi. İşte İmamoğlu dağlık ve ovalık alanların birleştiği nokta üzerindedir.

2. İmamoğlu’nun Stratejik ve Jeopolitik Yapısı

İmamoğlu, Çukurova’nın kuzey ve güney kısımlarını birleştiren yerde bulunmaktadır. Başka bir tabirle söylersek Çukurova’nın dağlık alanlarını düz ovaya bağlayan kavşak noktasındadır. Bu yüzden önemli bir stratejik ve jeopolitik önemi vardır. Tarih boyunca İmamoğlu, Adana ile Kayseri arasındaki ikinci dereceden kervan yoluna yakın bir konumdaydı.

İmamoğlu’nun stratejik ve jeopolitik önemini artıran en önemli olay Anavarza’nın eski önemini kaybetmiş olmasıdır. Çünkü Adana ile Kozan arasındaki yol Anavarza üzerinden gitmekteydi. Anavarza eski ihtişamlı günlerini kaybedince Adana ile Kozan arasındaki yol güzergâhı İmamoğlu’na daha da yaklaştı. Çukurova Osmanlı hâkimiyetine geçince yöredeki aşiretler, İmamoğlu üzerinden İnderesi yaylalarına gidip gelmekteydiler. Bu durum İmamoğlu’nun stratejik konumunun devam ettiğinin en büyük göstergesiydi. Osmanlı Devleti’nin Çukurova’da yaptığı ıslahatlar neticesinde 19.yy da Adana ile Kozan arasındaki yol kesin olarak Saygeçit’in 1 km batısından geçmeye başladı.

Milli Mücadele dönemimde ise İmamoğlu’nun Stratejik ve Jeopolitik konumu önemi daha da ortaya çıktı. Çünkü Fransızların Kozan ve Saimbeyli Ermenilerine yardım yapabilmesi için İmamoğlu’ndan geçmesi gerekiyordu. Bu durum İmamoğlu’nun stratejik yapısı Milli Kuvvetler tarafından yerinde tespit edilerek İmamoğlu’nda ilk önce bir tabur ( Koyunevi Tabur Komutanlığı)sonra da, grup komutanlığı (Sırkıntı Grup Komutanlığı) kurulmasına sebep olmuştur. İmamoğlu’nda kurulan bu Milli Kuvvetler Adana ile Kozan arasında önemli vazifeler üstlenmiştir. Cumhuriyet zamanında göçmenlerinin iskânı ile başlayan şehirleşme olgusu, jeopolitik ve stratejik önemin hala devan ettiğinin en büyük göstergesidir.