Şamil
YAZAN
Araştırmacı-Yazar
Sırkıntı
Türkmenleri Çukurova’nın en önemli Türkmen Topluluklarından birisi olmasına
rağmen hakkında fazla bilgi olmaması dikkat çekicidir. Sırkıntı Türkmenleri
üzerine fazla araştırma olmamasına rağmen Sırkıntı Türkmenlerinin menşeii
konusunda bilgi kirliliğin olması daha da şaşırılacak şeydir. İşte bu yazı
çalışmamızda Sırkıntı Türkmenlerinin Avşar olduğu yönündeki iddiaları
değerlendireceğiz.
Sırkıntı
Türkmenlerinin Avşar olduğu iddiasını dile getirenlerin başında Yusuf Halaçoğlu, S. Burhanettin Akbaş ve Adnan Menderes Kaya bulunmaktadır. Adnan
Menderes Kaya’nın “Avşar Türkmenleri” isimli eserinde Sırkıntı Türkmenleriyle
ilgili şöyle bir ifade vardır:”Çukurova’nın en büyük aşiretlerinden biri olan
Sırkıntı Aşireti batılı seyyahlar atarfından Afşarlara mensup bir oymak olarak
gösterilmektedir.”[1] Aynı
ifadeyi S. Burhanettin Akbaş’ın “Kayseri’de Yörükler ve Türkmeler” isimli
eserinde görmekteyiz.[2]
Bu iki yazarın ifadelerinden sanki birden fazla batılı seyyahın Sırkıntı
Türkmenlerinin Avşar olduğunu belirttiği gibi anlam çıkıyor. Oysaki kaynak
olarak gösterdikleri Faruk Sümer’in makalesinde[3]
böyle bir anlam çıkaracak ifadeyi göremiyoruz. Faruk Sümer bir Alman seyyahının
ifadesinden Kozanoğullarında Avşar olabileceğini belirtiyor. Faruk Sümer yine
de Kozanoğullarının Farsak olma ihtimalinin olabileceğini belirtmektedir.Faruk
Sümer’in aynı Avrupalı seyyah dayanarak “Sırkıntıoğlu’nun
ve hatta Karsantıoğlu’nun Avşar Beylerinden oldukları sözüne inanılabilir.”
demektedir. Faruk Sümer’in bu ifadesinden anlaşılacağı üzere bu tahmindir.
Ayrıca Faruk Sümer’in bu ifadelerinden anlaşılacağı üzere böyle bir iddiaya
kaynak olan başka bir Avrupalı seyyah
yoktur. Sonuç olarak Faruk Sümer’in
Osmanlı arşivindeki ” Zikr olunan Sırkındılı nam-ı diğer Alaeddinlü
me’a Kara Dirlik Bozdoğan taifesinden olup..”[4]
ifadesini görmüş olsaydı zaten Sırkıntı Türkmenlerinin Avşar olduğu yönünde bir
görüş belirtmezdi.
Yusuf Halaçoğlu’nun Çukurova ilgili eserlerinde Sırkıntı
Türkmenlerinin Avşar olduğunu belirten bir ifadeye rastlamadık ama Yusuf Halaçoğlu’nun
konferanslarında veya basın açıklamalarında bu yönde bir açıklama yaptığını
biliyoruz. Yusuf Halaçoğlu’nun hangi kaynağa dayanarak Sırkıntı Türkmenlerinin
Avşar olduğunu söylüyor bunu bilemiyoruz. Tahminimize göre Yusuıf Halaçoğlu’nun
kaynak olarak yukarıda bahsettiğimiz
Faruk Sümer’in makalesidir.
Sonuç
olarak Sırkıntı Türkmenleri üzerine yeterince çalışma olmadığı ortadadır. Bu
yüzden Sırkıntı Türkmenleri hakkında bilgi karışıklılığının olması normaldir. İlerde
yayınlayacağım “Sırkıntı Türkmenleri”
isimli çalışma bu konudaki boşluğu dolduracaktır.
[1] Adnan Menderes Kaya, Avşar Türkmenleri, Geçit Yayınları, Kayseri 2004,s.197
[2] S. Burhanettin Akbaş, Kayseri’de Yörükler ve Türkmenler,
Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri 2005, s.168
[3]
Faruk Sümer, “Çukurova Tarihine Dair
Araştırmalar”, Tarih Araştırmaları
Dergisi, Cilt I, Sayı I, Ankara 1963, s.84,85
[4]
MAD 6890, s.32
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder